W Kościele Katolickim modlitwa różańcowa jest powszechnie praktykowana za osoby zmarłe. Oddajemy je w ten sposób w czułą opiekę Matki Bożej i modlimy się, za jej przyjęcie do Królestwa Niebieskiego. Na wsiach nadal zachował się zwyczaj, że różaniec odmawia się w domu zmarłego nad jego ciałem, dzień przed pogrzebem. Bardzo często spotkamy się również w tą modlitwą przed samym pogrzebem w kaplicy cmentarnej. Jak wygląda różaniec pogrzebowy i jak odmawiać go krok po kroku? Jakie odmawiamy tajemnice różańca za zmarłego?
Różaniec za zmarłego przed pogrzebem i jego znaczenie
Modlitwa różańcowa ma w Kościele Katolickim szczególne znaczenie. Wyróżnia ją charakter medytacyjny i wielokrotne, bezpośrednie wołanie „Maryi”. Jego odmawianie ma długą, wielowiekową historię, o której pisaliśmy w innym artykule. Przede wszystkim odmawiając różaniec, rozważamy kolejne tajemnice z życia Jezusa oraz Jego Matki. Są one odpowiednio przypisane do dni tygodnia. W poniedziałki i soboty rozważamy tajemnice radosne, we wtorki i piątki bolesne, w środy i niedziele chwalebne, natomiast w czwartki tajemnice światła.
Tajemnice różańca świętego przeprowadzają nas przez całą Ewangelię i pomagają ją lepiej zrozumieć. Pomiędzy rozważaniami odmawiamy modlitwy: Ojcze Nasz, Zdrowaś Maryjo, Chwała Ojcu oraz przy modlitwie za zmarłych Wieczny Odpoczynek. Każdy różaniec składa się z 5 tajemnic, dziesiątek, aby w czasie modlitwy było nam łatwiej zachować odpowiednią ilość korzysta się ze specjalnych sznurów modlitewnych z paciorkami, które przekładamy pomiędzy palcami.
Czasem pojawia się również pytanie ile trwa różaniec za zmarłego? Musimy tu brać pod uwagę znaczącą ilość modlitw cząstkowych, które wchodzą w jego skład. W związku z tym odmówienie całości zajmie nam zwykle kilkadziesiąt minut.
Odmawianie różańca przy ciele zmarłego
Jak już wspomnieliśmy modlitwę różańcową można odmawiać w domu w dzień przed pogrzebem przy ciele zmarłego, a także w dniu pogrzebu, w kaplicy cmentarnej. Ten w domu jest szczególnie praktykowany na terenach wiejskich, gdzie przyjęło się, że zmarły oczekuje na pochówek w domu w otwartej trumnie. Dzień przed pogrzebem w takiej modlitwie bierze udział zazwyczaj licznie zgromadzona rodzina, znajomi, sąsiedzi, a często nawet cała wieś. Zgodnie z tradycją żałobnicy nie rozchodzą się tej nocy do domów, ale pozostają przy ciele osoby zmarłej. Zwyczaj tej nazywany jest pustą nocą.
Modlitwa za zmarłych ma ogromne znaczenie w tradycji chrześcijańskiej. Wierni modlą się za dusze, które trafiają do czyśćca, aby tam oczekiwać na zbawienie. Dusze w czyśćcu zgodnie z wiarą katolicką zależne są od woli Boga, jednak może im pomóc wstawiennictwo osób żywych, które się za nie modlą na ziemi.
W jaki sposób odmawiać różaniec z osobę zmarłą krok po kroku?
Nasza modlitwa powinna rozpoczynać się znakiem krzyża. Następnie odmawiamy „Skład Apostolski” czyli wyznanie wiary – Wierzę w Boga, Ojca wszechmogącego… Następna jest modlitwa Ojcze Nasz, trzy razy Zdrowaś Maryjo i Chwała Ojcu. Przechodzimy do odmawiania konkretnych dziesiątek, rozpoczynamy od wskazania tajemnicy, którą będziemy rozważać. Jednocześnie należy wskazać, że modlimy się za zmarłego. Można więc zacząć słowami:
„Rozważając tajemnicę chwalebne, Zmartwychwstanie Pana Jezusa, modlimy się za duszę zmarłego…”
Rozważania można prowadzić przypominając sobie sens danej tajemnicy, odczytując dotyczący jej fragment w Piśmie Świętym. Po rozważaniach dotyczących każdej tajemnicy modlimy się kolejno:
1x Ojcze nasz
10x Zdrowaś Maryjo
1x Chwała Ojcu
1x wieczny odpoczynek
Po tym przechodzimy do rozważania kolejnej tajemnicy i powtarzamy odpowiednio schemat. Jednak co niezwykle istotne modlitwa „Wieczny odpoczynek” jest włączana do różańca, jedynie w sytuacji, gdy jest on odmawiany za zmarłego. W przeciwnym razie odmawia się „O mój Jezu..”.
To jakie tajemnice rozważamy powinno zależeć od konkretnego dnia tygodnia, choć wiele osób uważa, że w tej szczególnej sytuacji mają zastosowanie tajemnice bolesne, gdyż powszechnie kojarzy się je ze śmiercią. Jednak w tradycji chrześcijańskiej przyjęło się, że odmawia się je zgodnie z określonym dniem tygodnia.
