Tradycja wieczerzy wigilijnej, cenna i głęboko osadzona w kulturze polskiej, jest okazją do zjednoczenia rodziny, ale przede wszystkim do celebracji narodzenia Jezusa Chrystusa. Wypełniona symbolicznymi gestami, ma na celu przypomnienie o wydarzeniach sprzed ponad dwóch tysięcy lat, które zmieniły bieg historii. Ważnym elementem tego wieczoru jest wspólna modlitwa, której treść jest starannie przemyślana, aby oddać ducha tego wyjątkowego czasu.
Tradycja wieczerzy wigilijnej na pamiątkę narodzenia Jezusa
Wieczerza wigilijna to jedno z najważniejszych wydarzeń w kalendarzu liturgicznym. Jest to czas, gdy rodzina gromadzi się przy jednym stole, aby dzielić się opłatkiem, składać sobie życzenia, a także dzielić się posiłkiem. Ta tradycja, która jest obecna w naszej kulturze od wieków, ma za zadanie przypomnieć nam o narodzeniu Jezusa Chrystusa w Betlejem.
Zgodnie z tradycją, Wigilia zaczyna się od pojawienia się pierwszej gwiazdy na niebie, co ma symbolizować Gwiazdę Betlejemską, która poprowadziła Mędrców do nowo narodzonego Mesjasza. W tym momencie rodzina gromadzi się przy wigilijnym stole, a wieczerza rozpoczyna się od wspólnej modlitwy.
Dlaczego modlimy się razem przy wigilijnym stole?
Wigilia to nie tylko czas dzielenia się opłatkiem i wspólnego posiłku, ale przede wszystkim okazja do modlitwy. Modlimy się wspólnie, by podziękować za miniony rok, prosić o błogosławieństwo w nadchodzącym roku i przede wszystkim oddać hołd narodzinom Jezusa. W tym wyjątkowym dniu, kiedy obchodzimy narodzenie Syna Bożego, modlitwa stanowi wyraz naszej wdzięczności i radości. Jest również przypomnieniem o jedności i miłości, które powinny nas łączyć nie tylko w tym wyjątkowym dniu, ale przez cały rok.
Kiedy odmawiamy wspólną modlitwę?
Wigilijna modlitwa jest odmawiana tuż po pojawieniu się pierwszej gwiazdy na niebie, ale przed łamaniem się opłatkiem. Rodzina gromadzi się wokół stołu, na którym leży opłatek, a najstarszy członek rodziny rozpoczyna modlitwę. W tym momencie wszyscy powinni zamilknąć i skupić się na słowach, które mają na celu nie tylko oddać cześć narodzinom Jezusa, ale także podziękować za błogosławieństwo i prosić o szczęście, zdrowie i miłość w nadchodzącym roku.
Treść modlitwy wigilijnej
Przygotowany do wieczerzy stół powinien być przykryty białym obrusem. Umieszczamy na nim również Pismo Święte i opłatek oraz ustawiamy świecę. Jedno miejsce przy stole powinno pozostać puste jako symbol pamięci o bliskich, którzy nie mogą z nami celebrować tego dnia. Następnym ważnym elementem jest odmówienie wspólnej modlitwy przed wieczerzą, przez wszystkich zgromadzonych wokół stołu. Według tradycji prowadzi ją ojciec lub dziadek, jednak osoba najstarsza z obecnych. Odczytujemy również ewangelię o narodzeniu Jezusa, a następnie łamiemy się opłatkiem, składamy sobie życzenia i przekazujemy znak pokoju.
Ojciec rodziny (osoba najstarsza z zebranych):
W imię Ojca i Syna i Ducha Świętego. Amen.Dziecko:
zapala świecę na stole i mówi: Światło Chrystusa.Wszyscy odpowiadają:
Bogu niech będą dzięki.Teraz zapalamy światełka na choince.
Śpiewamy kolędę: „Wśród nocnej ciszy ….”
Ojciec lub najstarsze dziecko odczytuje Ewangelię
Z Ewangelii według św. Łukasza
W owym czasie wyszło rozporządzenie Cezara Augusta, żeby przeprowadzić spis ludności w całym państwie. Pierwszy ten spis odbył się wówczas, gdy wielkorządcą Syrii był Kwiryniusz. Wybierali się więc wszyscy, aby dać się zapisać, każdy do swego miasta. Udał się także Józef z Galilei, z miasta Nazaret, do Judei, do miasta Dawidowego, zwanego Betlejem, ponieważ pochodził z domu i rodu Dawida, żeby się dać zapisać z poślubioną sobie Maryją, która była brzemienna. Kiedy tam przebywali, nadszedł dla Maryi czas rozwiązania. Porodziła swego pierworodnego Syna, owinęła Go w pieluszki i położyła w żłobie, gdyż nie było dla nich miejsca w gospodzie. W tej samej okolicy przebywali w polu pasterze i trzymali straż nocną nad swoją trzodą. Naraz stanął przy nich anioł Pański i chwała Pańska zewsząd ich oświeciła, tak że bardzo się przestraszyli. Lecz anioł rzekł do nich: „Nie bójcie się! Oto zwiastuję wam radość wielką, która będzie udziałem całego narodu: dziś w mieście Dawida narodził się wam Zbawiciel, którym jest Mesjasz Pan. A to będzie znakiem dla was: znajdziecie Niemowlę owinięte w pieluszki i leżące w żłobie”. I nagle przyłączyło się do anioła mnóstwo zastępów niebieskich, które wielbiły Boga słowami: „Chwała Bogu na wysokościach, a na ziemi pokój ludziom Jego upodobania”.
Oto słowo Boże.Wszyscy odpowiadają:
Bogu niech będą dzięki.Modlitwa przed łamaniem się opłatkiem
Ojciec:
Panie Boże, Ty sprawiłeś, że ta święta noc, kiedy wspominamy pamiątkę Narodzenia Twojego Syna dla naszego zbawienia, zajaśniała blaskiem Twej światłości. Spraw, abyśmy, opromienieni tym blaskiem, z otwartym sercem przyjęli Jezusa jako naszego Odkupiciela. Pobłogosław nas i te opłatki, którymi się podzielimy na znak miłości i przebaczenia. Naucz nas, Panie Boże, dzielić się chlebem, miłością i życzliwością ze wszystkimi ludźmi, a zwłaszcza z tymi, wśród których żyjemy. Obdarz miłością, zgodą i jednością naszą rodzinę. Wlej nadzieję w serca ubogich, samotnych, osieroconych i przeżywających jakiekolwiek cierpienia.Matka:
Chrystus Pan dziś przypomina nam swoje przyjście na ziemię. Bóg stał się człowiekiem, przyszedł, by nas zjednoczyć z Ojcem w niebie oraz zjednoczyć nas ludzi w swojej miłości. Zanim weźmiemy w ręce opłatek i połamiemy się ze sobą, i z tymi którzy nam opłatek przysłali, obejmijmy modlitwa wszystkich, których chcemy dziś wspominać i być z nimi w jedności.Wezwania odczytują kolejno członkowie rodziny:
1. Panie Jezu, prosimy wspieraj potrzebnymi łaskami papieża Franciszka, biskupów, naszych duszpasterzy, siostry zakonne. Ciebie prosimy…
Wszyscy: Wysłuchaj nas Panie
2. Panie Jezu, udziel naszej rodzinie daru zgody i pojednania, szczęścia i radości. Ciebie prosimy…
Wszyscy: Wysłuchaj nas Panie
3. Panie Jezu, obdarz nas szczęściem, radością, miłością i pokojem, także naszych sąsiadów, przyjaciół i znajomych. Ciebie prosimy…
Wszyscy: Wysłuchaj nas Panie
4. Panie Jezu, wszystkich opuszczonych, samotnych, chorych i nieszczęśliwych, pociesz i umocnij Dobrą Nowiną Zbawienia. Ciebie prosimy…
Wszyscy: Wysłuchaj nas Panie
5. Panie Jezu, obdarz zmarłych z naszej rodziny życiem wiecznym. Ciebie prosimy…
Wszyscy: Wysłuchaj nas PanieOjciec:
Zjednoczeni w miłości, odmówmy wspólnie modlitwę, której nauczył nas Jezus Chrystus: Ojcze nasz …Matka:
Polećmy Bogu przez pośrednictwo Matki Jezusa Chrystusa – naszą rodzinę, naszych przyjaciół, sąsiadów, gości, samotnych i chorych: „Zdrowaś Maryjo …Najstarszy obecny z rodziny:
Bożemu miłosierdziu polećmy także zmarłych z naszych rodzin… Wieczny odpoczynek racz im dać Panie…Ojciec:
bierze talerz z opłatkami i mówi:A teraz w duchu miłości i przebaczenia przełamiemy się opłatkiem – chlebem miłości. Otwierając nasze serca we wzajemnej miłości, otwieramy je na przyjście Pana. Niech On będzie zawsze z nami.
Panie Boże, Ty sprawiłeś, że ta święta noc, kiedy wspominamy pamiątkę Wcielenia Twojego Syna dla naszego zbawienia, zajaśniała blaskiem Twej światłości. Spraw, abyśmy, opromienieni tym blaskiem, z otwartym sercem przyjęli Jezusa jako naszego Odkupiciela. Pobłogosław nas i te opłatki, którymi się podzielimy na znak miłości i przebaczenia. Naucz nas, Panie Boże, dzielić się chlebem, miłością i życzliwością ze wszystkimi ludźmi, a zwłaszcza z tymi, wśród których żyjemy. Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.Następuje łamanie się opłatkiem.
Spożywanie wieczerzy wigilijnej.
Po spożyciu wieczerzy wspólnie kolędujemy.
Modlitwa po wieczerzy wigilijnej.
Ojciec:
Dziękujemy Ci, Boże, nasz dobry Ojcze, za Twojego Syna Jezusa Chrystusa, dziękujemy za miłość do wszystkich ludzi, za ten wieczór wigilijny i dary, które spożywaliśmy. W imię Ojca i Syna, i Ducha Świętego. Amen.