Mojżesz to postać biblijna, która odgrywa kluczową rolę w historii Izraela. Urodził się około 1300 roku p.n.e., w czasie, gdy Izraelici byli niewolnikami w Egipcie. Według Księgi Wyjścia matką Mojżesza była Jokebed, która należała do pokolenia Lewitów. Z racji swojego pochodzenia, Mojżesz był izraelskim księciem.
„I poczęła i porodziła syna. A ujrzawszy, że jest piękny, ukrywała go trzy miesiące. A gdy już ukryć go nie mogła, wzięła koszyczek trzcinowy, pokryła go smołą i smołą, włożyła do niego dziecko i zaniosła je nad brzeg Nilu” (Wj 2, 2-3).
Matka Mojżesza, Jokebed, umieściła go w koszu na rzece Nil w celu ocalenia jego życia. W tamtych czasach faraon Egiptu, obawiając się rosnącej liczby Izraelitów, wydał rozkaz zabijania wszystkich nowo narodzonych chłopców hebrajskich. Aby ocalić życie swojego syna, Jokebed wpadła na pomysł, aby ukryć go w małym, szczelnie oplecionym koszu z trzciny, który posmarowała smołą i żywicą, aby uczynić go wodoszczelnym.
Siostra Mojżesza, Miriam, obserwowała z daleka, co stanie się z jej bratem. W międzyczasie córka faraona przyszła do rzeki, aby się wykąpać. Zauważyła koszyczek w trzcinie i kazała jednej ze swych niewolnic go przynieść. Gdy otworzyła koszyczek i zobaczyła płaczące dziecko, zrozumiała, że jest to jeden z hebrajskich chłopców.
Wtedy Miriam podszedła do córki faraona i zaproponowała, że znajdzie hebrajską kobietę, która będzie karmić niemowlę. Córka faraona zgodziła się, a Miriam przyprowadziła jej swoją matkę. W ten sposób Jokebed mogła opiekować się swoim synem do czasu, aż urósł. Później został oddany córce faraona, która nadała mu imię Mojżesz i wychowała go jako własne dziecko na dworze faraona.
Dzięki temu, że Jokebed umieściła Mojżesza w Nilu, ocaliła jego życie i pozwoliła mu dorosnąć, aby później stać się przywódcą Izraelitów i wyzwolicielem swego ludu z niewoli egipskiej.
Powołanie Mojżesza — czy Mojżesz był prorokiem? Jak wyglądało biblijne objawienie?
Mojżesz jest uważany za jednego z najważniejszych proroków w judaizmie, chrześcijaństwie i islamie. Jako prorok, Mojżesz był wybrany przez Boga, aby przekazać Jego słowo i wolę ludowi Izraela.
W judaizmie Mojżesz jest nazywany „największym prorokiem”, ponieważ miał szczególny kontakt z Bogiem i otrzymał od Niego Prawo (Tora) dla Izraelitów. Tora, zwana również Pięcioksięgiem Mojżeszowym, obejmuje Księgę Rodzaju, Wyjścia, Kapłańską, Liczb i Powtórzonego Prawa, które są podstawą prawa i wiary żydowskiej.
W chrześcijaństwie Mojżesz jest również uważany za proroka, a jego nauki są częścią Starego Testamentu. Jego rola jako przewodnika ludu Izraela z niewoli do wolności, jak również jego przymierze z Bogiem na górze Synaj, są uważane za przedobraz Jezusa Chrystusa i zbawienia, które przyniósł ludzkości.
W islamie, Mojżesz, znany jako Musa jest uważany za jednego z najważniejszych proroków i jest często wymieniany w Koranie. Jego życie i posłannictwo mają wiele podobieństw z tymi opisanymi w Biblii, choć istnieją również różnice w szczegółach.
Wszystkie trzy religie abrahamiczne – judaizm, chrześcijaństwo i islam – uznają Mojżesza za proroka, który odegrał kluczową rolę w przekazywaniu woli Bożej i kształtowaniu religii.
Mojżesz uciekł z Egiptu po tym, jak zabił egipskiego strażnika, który znęcał się nad Izraelitą. Udał się na pustynię, gdzie spotkał swoją przyszłą żonę, Seforę, córkę kapłana Madian, Jetro. Tam, będąc pasterzem owiec, Mojżesz miał doświadczenie, które zmieniło jego życie.
„Pan zstąpił na górę Synaj i wołał Mojżesza z góry. A Mojżesz wstąpił do Boga” (Wj 19, 20).
Mojżesz ujrzał płonący krzew, który nie spalał się i usłyszał głos Boga, który wezwał go, aby wrócił do Egiptu i uwolnił swoich braci Izraelitów z niewoli. Bóg wyjawił mu swoje imię jako Jahwe, co oznacza „Ja Jestem” lub „Ten, który jest”.
Działalność przywódcza — czego dokonał Mojżesz
Z posłannictwem od Boga, Mojżesz wrócił do Egiptu, gdzie spotkał swojego brata Aarona. Razem, wystąpili przed faraonem, domagając się uwolnienia Izraelitów. Faraon jednak odmówił, co doprowadziło do serii dziesięciu plag, które Bóg zesłał na Egipt, aby ukazać swoją moc. Dopiero po dziesiątej pladze, która spowodowała śmierć pierworodnych egipskich synów, faraon zgodził się na wyjście Izraelitów z Egiptu.
Wyjście z Egiptu — Biblia i życiorys Mojżesza
Mojżesz prowadził swój lud przez pustynię w kierunku Ziemi Obiecanej. W trakcie tej wędrówki doszło do jednego z najbardziej znanych cudów biblijnych – rozstąpienia się wód Morza Czerwonego.
„Wtedy Mojżesz wyciągnął rękę nad morze. Pan cofnął morze przez mocny wiatr wschodni, który wiał całą noc, i zamienił morze w suchy ląd, a wody się rozstąpiły” (Wj 14, 21).
Po przejściu przez rozstąpione morze, Izraelici kontynuowali swoją podróż przez pustynię, gdzie Bóg udzielał im m.in. manny na pokarm, jak również wody z kamienia.
Przymierze na Synaju – 10 przykazań
Na górze Synaj, Mojżesz otrzymał od Boga Dekalog, czyli dziesięć przykazań, które stanowiły podstawę prawa i wiary Izraelitów. Przymierze zawarte pomiędzy Bogiem a ludem Izraela na Synaju stało się fundamentem dla dalszej historii tego narodu. Otrzymał on od Boa kamienne tablice z zapisanymi 10 przykazaniami, które do dnia dzisiejszego są uznawane przez Kościół.
„A Bóg przemówił te słowa: Jam jest Pan, Bóg twój, który cię wyprowadził z Egiptu, z domu niewoli” (Wj 20, 1-2).
Dziesięć Przykazań Bożych, znane także jako Dekalog, pochodzi z Księgi Wyjścia (20, 2-17) i Księgi Powtórzonego Prawa (5, 6-21) w Starym Testamencie. Oto ich treść w tradycyjnym podziale katolickim:
- Jam jest Pan, Bóg twój, który cię wyprowadził z Egiptu, z domu niewoli. Nie będziesz miał bogów cudzych przede Mną.
- Nie będziesz brał imienia Pana, Boga twego, nadaremno, gdyż Pan nie pozostawi bezkarnym tego, który by imienia Jego wziął nadaremno.
- Pamiętaj, abyś dzień święty święcił. Sześć dni będziesz pracował i wykonywał wszelką pracę swoją, ale dzień siódmy to szabat dla Pana, Boga twego. Wtedy żadnej pracy nie będziesz wykonywał.
- Czcij ojca swego i matkę swoją, abyś długo żył na ziemi, którą Pan, Bóg twój, daje tobie.
- Nie będziesz zabijał.
- Nie będziesz cudzołożył.
- Nie będziesz kradł.
- Nie będziesz mówił przeciw bliźniemu twemu kłamstwa jako fałszywy świadek.
- Nie będziesz pożądał żony bliźniego swego.
- Ani żadnej rzeczy, która jest jego.
Treść Dziesięciu Przykazań może się nieco różnić w zależności od tłumaczenia i tradycji wyznaniowej, jednak ich podstawowe zasady są wspólne dla większości chrześcijańskich wyznań. Dziesięć Przykazań stanowi podstawę moralności i etyki w judaizmie i chrześcijaństwie.
Kierowanie ku Ziemi Obiecanej — cel życia Mojżesza
Mimo licznych cudów Izraelici często narzekali i buntowali się przeciwko Mojżeszowi oraz Bogu. Bóg postanowił ukarać ich, sprawiając, że całe pokolenie, które opuściło Egipt, zmarło na pustyni, z wyjątkiem Jozuego i Kaleba. Dopiero ich potomkowie, pod przewodnictwem Jozuego, wkroczyli do Ziemi Obiecanej.
Mojżesz zmarł na górze Nebo, nie doczekawszy wejścia do Ziemi Obiecanej. Jego życie i działalność są niezwykle ważne dla historii Izraela i religii żydowskiej, a także dla chrześcijaństwa, w tym Kościoła Katolickiego. Postać Mojżesza pozostaje symbolem wiary, posłuszeństwa Bogu oraz wytrwałości w dążeniu do obiecanej przez Boga przyszłości.
Mojżesz w nauczaniu Kościoła Katolickiego
Mojżesz, jako jedna z kluczowych postaci Starego Testamentu, ma również duże znaczenie w nauczaniu Kościoła Katolickiego. Jego życie i posłannictwo są traktowane jako zapowiedź przyjścia Jezusa Chrystusa, który również uwalnia ludzi od niewoli grzechu i prowadzi do zbawienia.
Typologia Chrystusa
W teologii katolickiej Mojżesz jest rozumiany jako „typ” Chrystusa. Oznacza to, że wydarzenia z życia Mojżesza oraz jego posłannictwo są przedobrazem tego, co Jezus uczynił dla ludzkości. Przykłady takich związków między Mojżeszem a Jezusem obejmują:
- Uwolnienie Izraelitów z niewoli egipskiej przez Mojżesza jest przedobrazem wyzwolenia ludzi od grzechu przez Jezusa.
- Przejście przez Morze Czerwone jest symbolem chrztu, który uwalnia od grzechu pierworodnego.
- Manna z nieba, danie Izraelitom na pustyni, jest typem Eucharystii, duchowego pokarmu, który Jezus daje swoim wyznawcom.
Wpływ na moralność chrześcijańską
Dekalog, przekazany przez Mojżesza, stanowi podstawę moralności chrześcijańskiej. Dziesięć przykazań, choć powstało w kontekście kultury i czasów starożytnego Izraela, jest uważane za wieczne prawdy moralne, które mają zastosowanie także dla współczesnych wyznawców Chrystusa. Jezus sam powołuje się na przykazania Mojżesza w swoim nauczaniu, stawiając je jako fundament życia moralnego.
Wnioski
Mojżesz to postać o niezwykłym znaczeniu dla historii Izraela, a także dla chrześcijaństwa, w tym Kościoła Katolickiego. Jego życie i posłannictwo są symbolem wierności Bogu, a także przewodnictwa na drodze do zbawienia. Współcześni chrześcijanie mogą czerpać inspirację z życia Mojżesza, ucząc się posłuszeństwa Bogu, wytrwałości w trudnych chwilach oraz ufności w obietnice Boże.